De Zeeuwse mossel krijgt concurrentie. Op 22 juli oogstte Colruyt Group namelijk de eerste Belgische mosselen. De groep verwacht een totale oogst van 10-15 ton hangcultuurmosselen die worden aangeboden in de vier markten van Cru. Ondertussen breidt Colruyt Group de boerderij verder uit.
Eind 2020 kondigde Colruyt Group, bekend van de gelijknamige Belgische supermarkten, aan te gaan beginnen met de mosselkweek in de Noordzee. Op zo’n 5 kilometer voor de Belgische kust bouwde de groep de zeeboerderij Westdiep. Terwijl de eerste oogst wordt binnengehaald, wordt de productie verder opgeschaald. Zo installeerde de groep extra mosseltouwen, investeerde in een eigen boot en trok het extra mensen aan.
Belgische mosselen
Mosselen zijn een populair product in België. Belgen consumeren gemiddeld 2,2 kg mosselen per jaar. Daarom wilde Colruyt Group Belgische mosselen op de markt brengen. De groep stapte daarom een kleine tien jaar geleden al in onderzoeksprojecten rondom aquacultuur in de Noordzee. Drie jaar geleden, bij de inwerkingtreding van het Marien Ruimtelijk Plan dat commerciële activiteiten mogelijk maakte in de Noordzee, vroeg en verkreeg de groep de nodige vergunningen om in de Westdiepzone mosselen te kweken, en op termijn ook oesters en zeewier. Anderhalf jaar geleden ging de groep effectief van start met de bouw van een innovatieve zeeboerderij, de eerste in de Belgische Noordzee.
Op 22 juli 2023 oogstte Colruyt Group de eerste mosselen. “We zijn bijzonder fier dat we erin geslaagd zijn om Belgische mosselen aan te bieden aan de consument”, zegt CEO Stefan Goethaert. Hij prijst de kwaliteit van de oogst. “De rijke aanwezigheid van plankton in de Westdiepzone levert ons een lekker volle mossel op met een smeuïge, licht zilte smaak. Een echt uniek Belgisch product.”
Aquacultuur in België
Volgens het Belgisch Strategische Plan Aquacultuur 2021-2030 is aquacultuur de relatief sterkst groeiende sector binnen de wereldwijde voedingsproductie. Bart Tommelein, burgemeester van Oostende, pleit daarom voor het uitbouwen van een sterke aquacultuursector in België. “Na jaren van onderzoek en ontwikkeling is het positief dat Belgische bedrijven nu hun expertise in de praktijk omzetten. Met de introductie van de Belgische mosselen door Colruyt Group krijgt de ontwikkeling van duurzame aquacultuur op de Noordzee een extra boost. Dergelijke investeringsprojecten zorgen ook voor bijkomende werkgelegenheid in de blauwe economie in onze regio. Het is dé innovatiesector bij uitstek.”
Ook Minister Vincent Van Quickenborne is ambitieus over de toekomst van de Belgische Noordzee. “Deze eerste Belgische mosselen zijn een mijlpaal in de economische ontwikkeling van onze Noordzee. Als je weet dat we in Europa 70 procent van onze zeevoeding importeren, dan is er nog heel veel potentieel voor duurzame voedselproductie voor onze eigen kust. Dit is nog maar het begin van wat we met aquacultuur willen realiseren. Denk aan het potentieel van zeewierboerderijen. Daarmee kun je 26 ton veevoer per hectare kweken terwijl je aan land hooguit 5 ton haalt. En ook de mogelijkheid van oesterboerderijen in de Noordzee zijn we volop aan het onderzoeken. De Noordzee wordt de komende jaren alleen maar belangrijker.”
Lokale mosselkweek
Colruyt Group zegt veel belang te hechten aan lokale en duurzame voedselproductie. “Door zelf de eerste commerciële zeeboerderij uit te bouwen, kunnen we hoge eisen stellen op vlak van duurzaamheid. We maken zoveel mogelijk gebruik van lokaal geproduceerde en gerecycleerde materialen, en kiezen resoluut voor hangcultuur”, stelt Goethaert. Dat biedt volgens hem tal van voordelen.
De mossellijnen kunnen meebewegen met de soms erg ruwe zeestroming, ze doen dienst als schuilplaats voor vissen en ander zeeleven waardoor de biodiversiteit in en rond de kweekzone vergroot en bij het oogsten wordt de bodem niet beschadigd. De mosselen groeien bovendien bijzonder snel door de rijke aanwezigheid van nutriënten in de Noordzee. Op anderhalf jaar tijd zijn ze al klaar voor consumptie, terwijl bodemcultuurmosselen makkelijk drie à vier jaar, of dubbel zoveel tijd, nodig hebben. Precies daarin schuilt volgens de CEO het potentieel: “We staan voor heel wat uitdagingen op het vlak van voedselvoorziening, zoals de alsmaar stijgende vraag naar evenwichtige en duurzame eiwitbronnen. Wij geloven dat mariene eiwitbronnen, zoals mosselen, oesters en zeewier, daar een belangrijk antwoord op kunnen bieden.”
Opschaling productie
Intussen breidt de Colruyt Group de zeeboerderij verder uit. Zo investeerde de groep recent in een eigen boot voor de onderhouds- en installatiewerken, en voor de oogst. Daarnaast zijn er extra mensen aangetrokken om de verdere uitbouw van de zeeboerderij in goede banen te leiden. Met de komst van een operationeel manager, een projectingenieur en een kapitein ligt de focus allereerst op de verdere invulling van de huidige afgebakende kweekzone van 1 km2. Vandaag zijn er 31 mossellijnen succesvol geïnstalleerd. Het doel is om in de eerste fase te evolueren naar 150 mossellijnen binnen de oppervlakte van 1 km2.
“De infrastructuurwerken zijn een echt huzarenstukje”, verklaart Stijn Van Hoestenberghe, operationeel manager van de zeeboerderij. “Zowel de ruwe condities eigen aan de Noordzee, denk aan stroming en golven, als de weersomstandigheden maken werken op zee allesbehalve evident. Ons team verricht echt pionierswerk. Van de bouw over de exploitatie tot de oogst, alles is nieuw en innovatief. Daarnaast stellen we hoge eisen aan veiligheid in alles wat we doen. Elke dag op zee leren we bij en zijn we trots op de vorderingen die we maken. We stellen nu alles in het werk om in 2024 een groter volume mosselen te kunnen oogsten.”