Rondom het Holland Fisheries Event op Urk vond van 6 tot en met 8 oktober de Maritieme Hackaton plaats. Tien teams gingen op zoek naar nieuwe oplossingen voor actuele uitdagingen in de maritieme sector. Team 8 won de Hackaton met het Schip van de Toekomst.
Tijdens de Maritieme Hackathon gingen zeventig 70 deelnemers verdeeld in tien teams de strijd aan. Het deelnemersveld bestond uit studenten en docenten uit Nederland en België evenals ervaringsdeskundigen uit de visserij.
Schip van de toekomst
Team 8, bestaande uit visserij- en koopvaardijstudenten begeleid door twee docenten hebben het Schip van de Toekomst ontworpen. Ze wisten tijdens de Maritieme Hackaton met hun ontwerp meerdere actuele uitdagingen te tackelen. Ze bedachten een moederschip waarop de vis vers verwerkt kan worden nadat vier autonoom bestuurbare satellietschepen (soort van drones) binnen en buiten windparken de vis hebben opgehaald.
De satellietschepen kunnen duurzaam opgeladen worden aan boord van het moederschip via zonne- en windenergie. Ook aan de magere jaargetijden met minder vangst van vis, schaal-, schelpdieren naast algen is gedacht. In deze maanden kan het moederschip fungeren als maritiem service tender door vervoer van containers, onderdelen zoals accu’s of tanks naar windparken of platforms op zee. Het team won daarmee de aanmoedigingsprijs van 500 euro, uitgereikt door ABN AMRO waarmee het idee in de toekomst verder uitgewerkt kan worden.
Uitdagingen in de visserij
De Nederlandse visserij staat voor grote uitdagingen. Denk aan het puls verbod, Brexit, windparken op zee en de historische hoge brandstofprijzen sinds de oorlog in Oekraïne. Wageningen Economic Research presenteerde tijdens het recente evenement Visserij in Cijfers de harde feiten. De Nederlandse visserij maakte een verlies van 20 tot 30 miljoen over het afgelopen jaar. Naar schatting heeft zo’n 20% van Nederlandse vloot zich sinds 1 september aangemeld voor de geopende saneringsregeling. De vis uit de Noordzee wordt momenteel (te) duur betaald.
Er dus zijn veel belangrijke stappen te zetten op weg naar een toekomstbestendige visserij en voedselwinning op de Noordzee. Het innoveren van de visserijsector vraagt het nodige van bedrijven en overheden, maar ook van het (beroeps)onderwijs. In Nederland en België worden jongeren en volwassenen opgeleid voor een beroep op zee. Nederland heeft een rijke maritieme en visserij geschiedenis, maar is er ook een toekomst?
Maritieme Hackathon
De Maritieme Hackathon is de eerste hackathon in Nederland die vanuit het maritieme mbo-onderwijs is georganiseerd, met als doel het ontwikkelen van innovatieve en duurzame denkwijzen voor de nieuwe generaties maritieme beroepsbeoefenaars.
Tijdens het driedaagse evenement, georganiseerd door ROC Friese Poort Urk en Wageningen University & Research, gingen jonge vissers zelf aan de slag met actuele thema’s als nieuwe vistechnieken (nu de puls visserij verboden is), vraag gestuurd inspelen op de markt door de consument nauwer te betrekken bij voedsel uit zee, hoe en welk voedsel uit zee te oogsten met natuurversterking, data aan boord (vissen naar data met kostbare metingen onder en boven water) en het schip van de toekomst. Studenten en professionals uit het bedrijfsleven wisselden kennis en ervaringen uit en werkten samen aan creatieve oplossingen voor uitdagingen in de visserij- en maritieme sector.
Challenges
Voorafgaand aan het evenement werden vijf challenges gepresenteerd door maritieme (visserij)bedrijven en natuurorganisaties, onder wie scheepswerf Padmos, Wageningen Marine Research, Good Fish samen met jonge visser Hendrik Kramer van MDV (Masterplan Duurzame Visserij), Omni-C in combinatie met Weforsea Shipping en Stichting De Noordzee. De tien deelnemende teams mochten hier op 6 en 7 oktober hun creativiteit op loslaten. Op 8 oktober presenteerden de teams op het hoofdpodium van het Holland Fisheries Event ieder hun oplossing over hoe de visserij en voedselwinning op de Noordzee toekomstbestendig gemaakt kan worden.
Een vijfkoppige jury was aangesteld om de 3 minuten presentaties te beoordelen en een winnaar te verkiezen. De jury bestond uit Arie Mol (RVO, visserij innovatie netwerk), Marloes Kraan (Wageningen Universiteit & Research), Jacob Brands (visser en eigenaar van een Noordzeekotter), Pieter Kaptein (ROC Friese Poort Urk) en Eric Boogaard (ngo ProSea Marine Education). De oproep van de jury was daarbij wel nadrukkelijk dat meerdere teams elkaar kunnen versterken tot één overkoepelend concept. Samen met deze teams zal vanuit de organisatie samen met bedrijfsleven, onderwijs en overheid nader gekeken worden hoe de innovatieve ideeën opvolging kunnen krijgen.
Hackathon?
Een hackathon is een fenomeen dat uit de IT-wereld afkomstig is. Het woord is een samenstelling van ‘marathon’ en ‘hacken’. Een hackathon is als een snelkookpan, waarbij deelnemers in een korte tijd gezamenlijk optrekken om een urgent probleem te tackelen. Teams gaan op zoek naar nieuwe oplossingen waarbij ieder vanuit zijn of haar eigen achtergrond en expertise bijdraagt aan creatie ideeën en oplossingen.
Organisatie
De Maritieme Hackathon werd geïnitieerd en georganiseerd door het practoraat Visserij, Innovatie en Ondernemerschap (onderdeel van ROC Friese Poort Urk) en Wageningen University & Research (WUR) met hulp van FarmHack. De deelnemers van de hackathon overnachtten in de haven van Urk op de schepen De Noorderkroon (Zeekadettenkorps Urk) en de passagiersboot De Zuiderzee. Overdag werkten de teams aan hun ideeën op de schoollocatie van ROC Friese Poort Urk, afgewisseld met bedrijfsbezoeken (o.a. visafslag Urk) en inspirerende presentaties zoals die van het Visserij Innovatie Netwerk vanuit RVO.