Een meerderheid van het Europees Parlement heeft dinsdag 16 januari 2018 in Straatsburg gestemd voor een verbod op de pulsvisserij, de techniek om platvis via zwakke stroomstoten in het net te krijgen. De methode is uiterst effectief, maar ligt mede daarom zwaar onder vuur van jaloerse vissers in omliggende landen. Een voorstel om pulsvisserij voortaan in beperkte mate en onder strikte voorwaarden toe te staan, maakte deel uit van een veel breder voorstel om visbestanden en ecosystemen in stand te houden. Tot verontwaardiging van de meeste Nederlandse leden van het Parlement werd dit onderdeel weggestemd. Nederlandse vissers hebben tot dusver 84 kotters omgebouwd om ze geschikt te maken voor deze vorm van visserij. Daar is per schip twee tot vijf ton euro mee gemoeid, met Europese subsidies. Wat er nu met deze investeringen gebeurt, hangt vooral af van Karmenu Vella, de Eurocommissaris voor visserij. Peter van Dalen (CU) schat in dat de bestaande ontheffingen (zonder wijzigingen) nog kunnen doorlopen tot midden 2019. Daarna is het mogelijk over met de pulsvisserij. Vella zei te verwachten dat de kwestie toch weer aan de orde zal komen in de onderhandelingen tussen Europese Commissie, Europees Parlement en de lidstaten.
‘Lastig verhaal’
Ook minister Carola Schouten van LNV zei dat dit alleen nog maar een tussenstand is, maar sprak wel van een terugslag. “Het wordt een lastig verhaal, maar wij gaan er alles aan doen om te voorkomen dat het verbod werkelijkheid wordt.” Bijna alle andere Noordzee-EU-landen zijn tegen de pulskor. Nederlandse Europarlementariërs, van PvdA tot en met VVD, betreurden het besluit bijna eenstemmig. Een ramp voor de Nederlandse visserij en de kottergezinnen. “De inkomens van al deze gezinnen komen hierdoor op de tocht te staan”, reageerde Annie Schreijer-Pierik (CDA). Jan Huitema (VVD) sprak van een gemiste kans en Peter van Dalen (CU) van een zwarte dag. Maar volgens Bas Eijkhout van GroenLinks heeft Nederland zijn hand overspeeld door meer vergunningen af te geven dan Europees was afgesproken. Van Dalen erkende dat de Nederlandse visserijsector tactisch beter had kunnen opereren.
Onderzoek
Bij het debat liepen de emoties hoog op. De linkse Franse afgevaardigde Younous Omarjee had het over massavernietigingswapens. Volgens Jan Huitema gaat het puur om economische belangen van zuidelijke lidstaten, die de boot hebben gemist en nu jaloers zijn. Greenpeace Nederland vindt het juist een goede zaak dat het Parlement voor een totaalverbod heeft gestemd. Zonder gedegen afgerond wetenschappelijk onderzoek naar de duurzame effecten en de voordelen, is het te voorbarig om pulsvisserij te bejubelen, aldus Pavel Klinckhamer.
Wat minder aan bod komt is dat ook Nederlandse garnalenvissers hun vraagtekens hebben bij de pulsvisserij. De Nederlandse kottervloot heeft intern de rijen nog steeds niet gesloten. Dat mag men een eerste voorwaarde noemen om succes verder te verzekeren.
‘Klein landje’
De Nederlandse kottervisserij heeft een optater gekregen, maar alle hoop is nog niet weg. Nederland is slachtoffer van een aanvankelijk kleine maar luidruchtige groep van Franse en Britse vissers, anders denkende milieugroepen en een merkwaardig verbond van extreem links en rechts, zo luidde de analyse van de betrokken Nederlandse Europarlementariërs. De Franse tegenstanders varen met kleine en verouderde scheepjes die het al heel lang af moeten leggen tegen de moderne Nederlandse kottervisserij. Daar nog eens een dreigende (ontwrichtende) innovatie bovenop konden ze niet hebben en dus gingen ze uit puur eigenbelang er dwars voor liggen. Het systeem van macht bij de 751 Europese Parlementsleden brengt met zich mee dat ze alleen opkomen voor hun eigen landsbelang. Nederland is met zijn 26 leden een ‘klein landje’ en daarmee afhankelijk van de grotere spelers. We moeten hopen dat het Nederlandse Kabinet het verschil weet te maken in Europa, maar dat ontslaat de sector er zeker niet van om haar eigen verantwoordelijkheid te onderkennen. Niet de Europese Parlementsleden zijn de oorzaak, maar wel degene die hen ‘gekleurd’ informeren. Wat de werkelijke impact is, doet er dan allang niet meer toe. Juist de visserij weet als beste welke sturing de diepgewortelde emotie geeft.