Westerschelde bij Vlissingen
VISSERIJ | De Amerikaanse chemiefabriek 3M loost PFOS in de Schelde. Het gevolg? Ernstige vervuiling van de Westerschelde en schade voor de Nederlandse Vissers. De Nederlandse Vissersbond sleept 3M daarom voor de rechter.
De Nederlandse Vissersbond start een gerechtelijke procedure tegen 3M Belgium B.V. en 3M Company uit de Verenigde Staten vanwege de ernstige PFOS-vervuiling van de Westerschelde. Nederlandse vissers lijden hierdoor schade en de bond hoopt dat de rechter 3M hiervoor aansprakelijk stelt.
PFOS-vervuiling Westerschelde
Het nieuws over de PFOS in de Westerschelde kwam in 2021 naar buiten. Door lozingen in de Schelde door de Amerikaanse chemiefabriek 3M bij het Vlaamse Zwijndrecht, vlakbij Antwerpen, kwam de giftige stof in de zeearm terecht. Dit leidde tot vragen of vis en zeegroente uit de Westerschelde nog wel veilig waren. Daarom startte het RIVM november 2021 een onderzoek. Hieruit bleek dat het niet verstandig is om vaker dan één keer per jaar vis of twee keer per jaar garnalen uit de Westerschelde te eten.
De Nederlandse Vissersbond sloot daarom het oostelijk deel van de Westerschelde voor visserij om de veiligheid van Nederlandse vis te waarborgen. Deze maatregel raakt lokale vissersbedrijven hard, omdat zij hun gebruikelijke visgronden niet meer kunnen benutten. De economische schade is groot en heeft directe gevolgen voor de levensvatbaarheid van de getroffen bedrijven.
PFAS of PFOS?
In eerdere berichtgeving over dit onderwerp spraken we over PFAS. Wat is het verschil? Op de website van het RIVM staat hierover het volgende:
“Per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS) zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Zij komen van nature niet in het milieu voor. Voorbeelden van PFAS zijn GenX, PFOA(perfluoroctaanzuur ) en PFOS (perfluoroctaansulfonaten). PFAS kunnen een negatief effect hebben op milieu en gezondheid.”
De Vissersbond heeft meer dan een jaar geprobeerd om in onderling overleg met 3M tot een oplossing te komen voor de schade die de Nederlandse vissers door de PFOS-vervuiling lijden. “Ondanks het aandragen van expertiserapporten en concrete voorstellen voor samenwerking, heeft dit overleg niets opgeleverd”, meldt de Vissersbond. “3M ontkent verantwoordelijkheid, weigert constructief samen te werken en houdt essentiële informatie achter die nodig is om de omvang van het probleem volledig in kaart te brengen.”
Testprocedure
Daarom start de Nederlandse Vissersbond een testprocedure namens een getroffen visserijbedrijf. In deze procedure wordt de rechtbank van Middelburg gevraagd om vast te stellen dat 3M aansprakelijk is voor de schade die is veroorzaakt door PFOS-lozingen. Dit is een belangrijke eerste stap in het verkrijgen van compensatie voor de Nederlandse visserijsector.
“Wij betreuren dat het zover heeft moeten komen,” aldus een woordvoerder van de Nederlandse Vissersbond. “Maar 3M’s houding maakt het onmogelijk om het probleem op een constructieve manier op te lossen. Al decennialang beseft 3M hoe schadelijk PFOS is, maar het bedrijf heeft nagelaten om verantwoordelijkheid te nemen. De Nederlandse vissers kunnen niet langer wachten en zijn genoodzaakt juridische stappen te ondernemen.”
Bescherming milieu en gezondheid
De Nederlandse Vissersbond benadrukt dat deze zaak niet alleen belangrijk is voor de getroffen vissers, maar ook voor de bescherming van het milieu en de volksgezondheid. “PFOS is een uiterst schadelijke stof die zich ophoopt in de natuur en ernstige gevolgen heeft voor mens en dier. De Nederlandse Vissersbond wordt in haar actie ondersteund door de Vereniging van Beroepsvissers op de Oosterschelde, Westerschelde en Voordelta en Producentenorganisaties actief in de visserij.”
