NIEUWS | Nooit eerder waren er zoveel mosselbanken op droogvallende Waddenplaten als dat er nu zijn. Een erg bijzonder fenomeen beaamt ook Karin Troost van Wageningen Marine Research: "Dit is heel bijzonder. Niemand in Nederland heeft dit gezien in zijn leven." Wat houdt deze verschijning in voor de toekomst van het wad?
De zomer van 2024 was al een goede periode voor de aanwas van jonge mosselen. Normaal gesproken blijft hier na de winter niet veel meer van over. Hierdoor was het ongeloof bij de onderzoekers van Wageningen Marine Research des te groter toen zij hun jaarlijkse inventarisatie deden.
Gebruik van technologie
De onderzoekers gebruiken satellietbeelden om de mosselbanken in kaart te brengen. “Op basis daarvan schatten we nu dat er zevenduizend hectare aan mosselbanken ligt. En dat is echt heel veel, want wij hebben nooit meer gezien dan vierduizend", aldus Karin Troost. Daarnaast heeft ze wel een waarschuwing: "Het kan ook betekenen dat er mogelijk maar tweeduizend hectare van die nieuwe mosselbanken op stabiele plekjes ligt en dat we de rest de komende jaren weer zien verdwijnen."
Collega-onderzoeker Sander Glorius gebruikt een andere techniek om de ontwikkelingen van mosselbanken te volgen. Hij bekijkt de mosselen met de hand maar maakt ook gebruik van drones. Hiermee houdt hij de nieuwe mosselbank tussen Schiermonnikoog en Lauwersoog in de gaten.
Stabiliteit van de banken
Veel van de mosselen op de nieuwe bank zijn al dood, maar dat geeft volgens Glorius stabiliteit aan de banken. "De meeste schelpen overleven het niet. Maar degenen die wel naar boven weten te klimmen, kunnen doorgroeien", zegt Glorius. Verder komt stabiliteit van de mosselbanken door het hoogteverschil dat ontstaat. Onder de bulten liggen schelpen die stevigheid geven waardoor water makkelijk kan wegvloeien.
Schaaldieren onderzoekers vragen zich nu wel af waarom er ineens zo veel jonge mosselen zijn. “Het is eigenlijk altijd heel moeilijk om te weten van waar dat nu door komt", zegt Troost. "Wat er allemaal met de mossellarven gebeurt voordat het een bank wordt, laat zich heel moeilijk onderzoeken. Maar in dit geval hebben wij er wel wat ideeën over."
Invloeden tot succes
Een van de belangrijkste invloeden is het voorkomen van predatie, vertelt Troost. Garnalen, krabben en jonge vissen eten het mosselzaad normaal gesproken op, deze zijn er nu niet heel veel. Daarnaast werkt de mosselbank als een schuilplaats voor de krabben, garnalen en visjes. Door de sterke wind en stroming verandert het wad voortdurend. Slechts enkele soorten weten zich hieraan aan te passen.