Het gaat de Zeeuwse oesters voor de wind. Vooral millennials weten het product zeer te waarderen. De Zeeuwse oesterkwekers moeten er wel alles aan doen om voldoende oesterlarfjes in te vangen en te helpen overleven. De andere liefhebber van oester, een roofslak die bekend staat als 'de Japanse oesterboorder', is hen steeds te slim af. Samen met onderzoekers van de aquacultuurgroep HZ University of Applied Sciences worden in de praktijk systemen getest die daarbij moeten helpen.
“Oesterkweek begint bij het invangen van eitjes of larfjes (oesterbroed) op harde, kalkrijke materie. Generaties voor ons gebruikten gekalkte dakpannen en nu hergebruiken wij hiervoor mosselschelpen. Het is restmateriaal uit de kokerijen”, licht oesterkweker Hans Nelis het begin van de biologische cyclus toe. In elke Zeeuwse oesterschelp is een stukje mosselschelp terug te vinden.
Invang van oesterbroed
Op oesterkweekpercelen in de Oosterschelde en Grevelingenmeer worden bedden met mosselschelpen gecreëerd om oesterbroed te vangen. Sinds de komst van de nieuwe natuurlijke vijand, de Japanse oesterboorder, is de sterfte groot en staat de opbrengst onder druk.
Samen met onderzoekers van de aquacultuurgroep HZ University of Applied Sciences worden nu systemen getest die hoger in de waterkolom de oesterlarfjes een mogelijkheid geven zich aan hard, kalkrijk materiaal te hechten. Testen met sokken met mosselschelpen en zogenoemde coupels (staande stangen met gekalkte schoteltjes) - twee systemen die in Frankrijk succesvol worden gebruikt - laten veelbelovende resultaten zien. De roofslak, die op de bodem leeft, kan hier niet bij komen.
Voor- en nadelen
Onderzoeker Eva Hartog: “De alternatieve manieren van invang die wij nu testen laten bemoedigende resultaten zien. Door off-bottom te werken is er minder sterfte door oesterboorders. Hoger in de waterkolom is ook beter voedsel voor de oesters aanwezig.” Overigens is er nog een lange weg te gaan met regelgeving en vergunningen. Voor oesterkwekers betekent het daarnaast een investering in materiaal en arbeidsuren.
Millennials
Voorzitter van de Nederlandse Oestervereniging, Kees van Beveren, benadrukt de noodzaak voor innovaties in de oesterkweek. “Wij hebben een uniek Zeeuws product met een goed imago en een gezonde afzet. Het eten van oesters wordt ook steeds hipper onder vooral millennials. De kweek is wel uitdagend en verschilt per gebied. Zo valt er in het Grevelingenmeer – goed voor 25 procent van het productieareaal - geen oesterbroed meer vanwege de veranderde waterkwaliteit”, aldus Van Beveren.
Bijzondere creaties
Voor de lunch, die na het ochtendprogramma plaatsvond en waar ook Commissaris van de Koning Hugo de Jonge aan deelnam, maakte top-chef Jeroen Achtien van sterrenrestaurant Inter Scaldis een aantal bijzondere creaties.: een hartige crème brûlée van oester en een zeven dagen dry aged stukje zeebaars gekroond met een Zeeuwse oester. Jeroen Achtien, die sinds vorig jaar eigenaar is van het gerenommeerde restaurant in Kruiningen is zeer te spreken over de smaak en mogelijkheden van de Zeeuwse oester. “De Zeeuwse oester is een pracht natuurproduct van hier om mee te werken.”