Chitosan isoleren uit garnalendoppen, nog niet duurzaam

5 juni 2025 Redactie Food Unsplash
NIEUWS | Afgelopen jaren heeft de Wageningen University & Research onderzoek verricht naar de mogelijkheid om chitosan uit garnalendoppen te winnen. Chitosan heeft de potentie breed te worden ingezet in verschillende toepassingen. Het winnen is nog niet duurzaam maar kan het kosteneffectief een goede toepassing krijgen?

Chitosan is ruimschoots aanwezig in de garnalendoppen. Alleen worden deze op het moment voornamelijk verwerkt tot vismeel, een laagwaardige toepassing. Die chitosan kan goed worden gebruikt als bijvoorbeeld cosmetica of grondverbeteraar. In het project Chitinnovation onderzocht de WUR de potentie om chitosan te winnen uit de schaal.

Wat is chitosan?

Chitosan is een natuurlijke stof dat gemaakt wordt uit chitine. Deze chitine komt veel voor in de schalen van garnalen, krabben en insecten. “Chitosan heeft als groot voordeel dat het biologisch afbreekbaar is. Het is een polysacharide, een soort suikermolecuul, en wordt gebruikt in veel verschillende gebieden. In cosmetica wordt het bijvoorbeeld gebruikt om een beschermende film op de huid aan te brengen en houdt het vocht vast. In de landbouw gebruikt men het als bodemverbeteraar en voor het schoonmaken van vervuild water. Het is dus potentieel een hele goede vervanger voor fossiele grondstoffen,” vertelt projectleider Ben van den Broek. “Het zou dus mooi zijn als we daar een duurzame bron van kunnen vinden.”

Duurzaamheid

Als duurzame bron dragen de onderzoekers garnalen aan. Van den Broek: “In Nederland hebben we veel garnaaldoppen beschikbaar dankzij het machinaal pellen van garnalen voor consumptie. Met de doppen van die garnalen zouden garnalenpellers potentieel een hele mooie extra boterham kunnen verdienen. Daarom hebben wij gekeken naar de hele keten: kunnen we de chitosan efficiënt uit de schalen halen en kunnen we geschikte afzetmarkten vinden?”

Economische haalbaarheid

Het is gedeeltelijk gelukt om chitosan economisch haalbaar uit de doppen te winnen. Van den Broek: “We hebben een manier gevonden om de chitosan te isoleren. Deze manier is ook nog een economisch haalbaar, dus dat is een mooie vondst. Echter, we moeten nog veel chemicaliën gebruiken in het proces om de chitosan te isoleren. Dat maakt het niet zo duurzaam.” Daarnaast is in het onderzoek aangetoond dat grijze garnalen kwalitatieve chitosan kan leveren, alleen is er nog geen specifieke toepassing.  “Daarom kunnen we, in de gehele keten, nog niet direct beginnen met het produceren,” aldus Van den Broek.

Mogelijkheden in de toekomst

Toch ziet de onderzoeker potentie voor de toekomst. “Het staat of valt op dit moment bij de schaal en de hoeveelheid. Als we samen kunnen werken met een partij die heel veel chitosan wil afnemen, kunnen we zeker verder onderzoek doen naar duurzamere manieren van isolatie. Daar staan we dus ook voor open.”

Bron: Chitosan isoleren uit garnalen - WUR

Altijd op de hoogte blijven?