RECENSIE | Terug op Scheveningen is een plezier om te lezen, want het is met gevoel, plezier, inzicht en compassie geschreven. De schrijfstijl is warm en uitnodigend, je hebt het gevoel als alsof je bij de schrijver aan tafel zit met een bak koffie.
Het is toch bijzonder dat een boek over de teloorgang van een visserijwereld en het bewaren van die historie is geschreven door iemand die afkomstig is uit de Peel. Gunneweg weet het midden te houden tussen het inleven in de lokale omstandigheden en het vissers(gezinnen)leven, en het vak van de haringvleetvisserij op Scheveningen – en dat zonder dat het verzandt in allerlei visserslatijn. Ook petje af voor hoe Gunneweg (die jarenlang werkte als communicatieadviseur voor het Verbond van Verzekeraars en de Raad voor Werk en Inkomen, red.) erin geslaagd is om als buitenstaander de herinneringen en ervaringen te ontsluiten van mensen uit in feite een bijzonder afgesloten en hiërarchische wereld.
Afstand en empathie
Gunneweg meldt zich aan als vrijwilliger voor de restauratie van de oude vleetlogger SCH 236 Noordster: dat vormt het framework voor het boek dat echter een veel breder canvas vormt dan alleen het opknappen van een schip: het beschrijft een wereld die, for better or for worse, voorgoed verdwenen is.
Gunneweg bewaart voldoende afstand maar heeft ook voldoende empathie om te laten zien dat de misstanden en ellende er even zo goed bijhoorden als de cohesie onder de haringvissers van Scheveningen. Dit boek gaat niet over hoe mooi en bijzonder het allemaal was. En het was heel vaak nìet mooi. Dat de laatste generaties de wereld buiten Scheveningen ontdekten en zich niet langer geroepen voelde om te voldoen aan wat eeuwen daarvoor in Scheveningen de norm was, spreekt voor zich en is zelfs heel erg logisch, want velen die hen voorgingen hadden ook graag die keus gemaakt.
Eerbetoon
Uiteindelijk is het boek Terug op Scheveningen dus een boek dat twee verhalen in elkaar verweeft: de restauratie van een schip in het heden, en een beschrijving van de verloren wereld waarbinnen dat schip fungeerde. Dat verweven heeft Gunneweg heel goed gedaan, en ik hoop dat hij daar ook binnen de wereld van de Scheveningse haringvissers de waardering voor krijgt. Naar mijn gevoel had die verloren wereld geen beter eerbetoon kunnen krijgen dan dit boek. En Gunneweg moet vooral door blijven schrijven.
Geert Gunneweg | Terug naar Scheveningen | ISBN 9789082368550 | 24,90
Meer recensies van interessante boeken voor de visbranche zijn te vinden in ons dossier Boeken.
