Oosterscheldevis bij Ambachtsheerlijkheid

24 augustus 2021 Lieneke Schuitemaker
Het is puur toeval dat Raymond de Kunder nu in een winkel staat als verkoper, want hij is altijd visser geweest (foto: Lieneke Schuitemaker).

Ze vangen zelf een groot deel van hun vis, hebben een eigen rokerij en verkopen drie dagen per week hun vis vanuit een kleine winkel. Bij Ambachtsheerlijkheid in Yerseke hebben beide compagnons, zwagers Raymond de Kunder en Jaco Steketee, inmiddels een vaste klantenkring opgebouwd. Vooral hun Oosterscheldekreeft en -paling zijn gewild. Mosselen zijn vooral bij toeristen in trek.

Het is erg gezellig, bij Ambachtsheerlijkheid in Yerseke. Vrijwel iedereen die binnenkomt wordt herkend en begroet en meestal weet Raymond de Kunder al wat zijn klant wil hebben. Het voelt haast als de huiskamer van Yerseke: vrienden komen langs om even een sigaretje te roken op het bankje voor de winkel, vaste klanten maken een praatje voor ze een plekje zoeken op het terras.

Je zou niet denken dat het viswinkeltje in het centrum van het dorp pas drie jaar open is, zo vertrouwd is de omgang met de klanten. Toch staat De Kunder, die samen met zijn zwager Jaco Steketee eigenaar is van de winkel, pas sinds augustus 2018 achter de toonbank.

Mosselschepen

Ambachtsheerlijkheid Yerseke_foto Lieneke Schuitemaker_2

Gezellig aan de kibbeling bij Ambachtsheerlijkheid in Yerseke (foto: Lieneke Schuitemaker).

Het is ook puur toeval dat hij nu in een winkel staat, want De Kunder is altijd visser geweest. Zoals zoveel jongens uit Yerseke werkte hij vanaf zijn schooltijd in de mossels: hij voer op mosselschepen. “Ik ben hier ingerold doordat ik verkering kreeg met de dochter van een kreeften- en palingvisser. Mijn schoonvader, die inmiddels overleden is, viste op de Ambachtsheerlijkheid Schore/Vlake, een gebied vlakbij Yerseke. Ik ben bij hem in het bedrijf gekomen en ging met hem mee vissen.”

Zijn schoonvader rookte de paling die hij ving zelf en dat leerde hij zijn schoonzoon ook. Mensen kwamen vaak bij hem aan de deur om gerookte paling te kopen en op een gegeven moment is hij er ook zalm bij gaan roken. “Toen kwam dit pand vrij, drie jaar geleden, en ik zei: laten we daar een viswinkel beginnen, met onze eigen producten.”

Schoonvader Flip Steketee vond het een goed plan en ook zwager Jaco zag het wel zitten, als compagnon. “Jaco werkt hier nu op vrijdagmiddag en zaterdag en verder vooral achter de schermen. Hij doet de boekhouding en onze sociale media. Hij heeft ook nog een ICT bedrijf genaamd Steek-IT.” Zijn schoonvader werd kort daarna ziek. “Hij heeft de opening nog meegemaakt, hij vond het prachtig. Drie maanden later is hij helaas overleden.”

Paling en kreeft

Ambachtsheerlijkheid Yerseke_foto Lieneke Schuitemaker_3

Op de Ambachtsheerlijkheid Schore-Vlake wordt gevist (foto: Lieneke Schuitemaker).

Nu is De Kunder verantwoordelijk voor de visserij in de Ambachtsheerlijkheid. “In het Oosterscheldekreeftseizoen ga ik er twee, drie keer per week naar toe om de fuiken te legen, schoon te maken en er nieuw aas in te doen. Na 15 juli is het seizoen weer voorbij. Dan kan ik nog op paling vissen tot 1 september: de visserij op paling is daarna gesloten tot 1 decem­ber.”

De Oosterscheldepaling is bij ons in de winkel erg gewild. Zo gewild, dat hij zelf die hoeveelheid niet op kan vissen met het quotum dat hij heeft. Dus koopt hij het merendeel van de paling die hij verkoopt, in bij collegavissers. “Die maak ik schoon en rook ik, volgens het recept van mijn schoonvader. Daarvan verkoop ik gauw 100 kilo in de week.” De winkel is slechts drie dagen per week geopend: donderdag, vrijdag en zaterdag van 10.00 – 19.00 uur. “Anders is het niet te doen, met het vissen en het roken erbij.”

Interscaldes

Ambachtsheerlijkheid Yerseke_foto Lieneke Schuitemaker_4

Huisgerookte en lokale vis uit eigen vangst is volop aanwezig in de winkel (foto: Lieneke Schuitemaker).

De zaak staat vooral bekend om de kibbeling van kabeljauw, vertelt De Kunder. “Ik snijd de kabeljauw elke dag vers, van de wangen en de buiken. We maken het beslag zelf, het kruidenmengsel en ook de saus. Daar zijn we op dinsdag mee bezig. Die twee dagen, maandag en dinsdag, heb ik nodig om alle bestellingen te roken voor de restaurants. Onze huisgerookte paling staat op de kaart bij verschillende restaurants in de omgeving, waaronder Interscaldes. We hebben drie rookovens, die staan bij mijn schoonmoeder in de achtertuin.”

Hardlopers bij Ambachtsheerlijkheid zijn dan ook paling en kibbeling. “En warm gerookte zalm. Dat zijn onze toppers. Maar de rest loopt ook goed. We maken ook veel broodjes voor bedrijven, en hapjes voor vergaderingen. We leveren dus veel gerookte vis aan restaurants, hier in Yerseke en in de omgeving. We verzorgen ook regelmatig catering voor restaurants, en bij bedrijven en bij mensen thuis.”

Alles maken ze in eigen keuken.”De soep, de krabsalade, alle gerookte producten, de vispannetjes en onze wekelijks wisselende schotel; deze week bijvoorbeeld rijst met wokgroente en scampi’s in pesto. Ik doe dat samen met Els en Stephanie, mijn vaste medewerksters.” Hoe is de visser aan die kennis gekomen? “Toen we net begonnen heeft de zus van mijn schoonvader, die in de horeca werkt, ons op weg geholpen. Ik vind het heel leuk en doe het graag.”

De winkel loopt zo goed, dat hij daar nu hulp heeft van een vaste medewerkster en twee parttimers die na schooltijd en in de vakanties bij hem werken. “Het wordt steeds drukker, je ziet het steeds groeien, ik moet steeds meer inkopen.” Dat had wel zijn tijd nodig, maar nu komen er steeds nieuwe klanten bij. “We hebben heel veel vaste klanten, van het dorp zelf. Want alle visbedrijven zitten aan het industrieterrein, dus de mensen uit het dorp komen graag hier, dat is dichterbij. Zeker voor de ouderen is dat makkelijker.”

Zomerseizoen

Ambachtsheerlijkheid Yerseke_foto Lieneke Schuitemaker_5

‘Mensen houden hier echt van haring.’ (foto: Lieneke Schuitemaker)

Nu in het zomerseizoen, is het echt hartstikke druk, vertelt De Kunder. “Er staan mensen op de camping buiten het dorp en ze liggen met bootjes in de jachthaven.” Toch is zijn winkel niet echt een seizoensbedrijf. “De zomer is druk, maar het haringseizoen en de kerst ook. Met kerst hebben we het hier ook enorm druk met alle schotels die besteld worden. Ook het haringseizoen loopt flink door. Mensen houden hier echt van haring. “Die haring is afkomstig van Den Dulk in Scheveningen. De verse vis bestelt hij bij W & A Vis, verderop in Yerseke. “Daar ben ik heel tevreden over, het is altijd goed vers. Daar bezorgen wij ook weer: zij beginnen ’s morgens al om drie uur, dus die zitten op vrijdag om 11.00 aan de friet en kibbeling. Die bezorgen wij.”

Het leukste aan zijn werk vindt Kunder het werk achter de schermen: het roken, fileren en haring snijden. En het vissen: dat is voor hem een soort ontspanning. “De winkel is best wel druk. Als ik vis, ben ik even helemaal weg, drie of vier uur achter elkaar. De zoon van mijn vriendin gaat tegenwoordig mee, die leer ik nu het vak. Dat moet je wel een tijdje doen, bijvoorbeeld om te zien hoe de kreeften zich ontwikkelen. Daar leer je ieder jaar weer van.”

Hoe ziet hij de toekomst? “Voorlopig is het goed zo. Ik wil wat meer restaurants zoeken als afnemers voor onze gerookte producten. Maar het moet niet teveel worden. Je kunt maar op één plaats tegelijk zijn en ik geef niet graag dingen uit handen. Ook als ik weg ben geweest, controleer ik altijd alles. Het eindresultaat moet goed zijn, daar staat of valt je goede naam mee.”

Mosselen voor de toeristen

Mosselen zijn niet echt een hardloper bij Ambachtsheerlijkheid in Yerseke. “De mensen hier kennen allemaal wel iemand die in de mosselen zit, dus daar krijgen ze de mosselen van. Mosselen lopen hier vooral in het zomerseizoen, dan heb ik veel toeristen die hier buiten een bakje mosselen komen eten.”

Altijd op de hoogte blijven?