De uitdagingen van onze voedselvoorziening verpakt in alledaagse anekdotes

22 mei 2023 Mischa Brendel

Recensie: Ons voedsel – Louise O. Fresco

Voedingswetenschapper en schrijfster Louise Fresco heeft een gave om jaloers op te zijn: ze weet bij controversiële onderwerpen precies aan te duiden waar het om gaat. Waar wetenschappelijke schrijvers de neiging hebben vaak droge, wetenschappelijke feiten naar voren te schuiven om hun gelijk aan te tonen, doet Fresco dit op een wijze waarin de lezer niet de les gelezen wordt.

In haar boek Ons voedsel balanceert ze feilloos tussen het luchtige alledaagse en de urgentie van bepaalde vraagstukken die we als samenleving moeten oppakken. En ook daarmee raakt ze precies de juiste snaar. Want voedsel is voor ons iets alledaags, maar tegelijkertijd lijkt de vanzelfsprekendheid ervan te vervagen.

In een veertiental hoofdstukken loopt Fresco uiteenlopende, maar uiteraard allemaal met voedsel te maken hebbende, onderwerpen langs. Daarbij gaat het om háár visie – iets waar ze ook duidelijk voor uitkomt – op dit voedsel en de wijze hoe we ermee omgaan. En hoewel het in die zin een opiniërend boek is, valt er tegen haar argumenten weinig in te brengen, juist omdat ze deze zo helder en onbevooroordeeld benadert. Een voorbeeld: “Kassen zijn de frontlinie van de duurzaamheid: CO2-neutraal in hun energiebehoefte terwijl ze CO2 uit de lucht halen om planten te bemesten. […] De contra-intuïtieve les van de tomaat is dat hoogtechnologische productie het meest duurzaam is, het meest opbrengt per eenheid land, arbeid en water en nauwelijks effect heeft op biodiversiteit. […] Maar toch zal een deel van de consumenten liever lokale, met de hand geplukte tomaten willen kopen. Dat demonstreert maar weer eens dat duurzaamheid altijd de afweging is van ongelijksoortige waarden en wetenschappelijke feiten het daarbij soms afleggen tegen emotionele en culturele.”

Fresco durft ook naar de toekomst te kijken. In het hoofdstuk Hypoallergene spaghetti uit de 3D-printer gaat ze in op het voedsel voor de 21e eeuw. Ze wijst erop dat de ontwikkeling van ons voedingsgedrag notoir slecht te voorspellen is (“Voor een twintigjarige uit 1955 zou een ‘decaf white haver flat met een avocadowrap’ volkomen raadselachtig klinken en een magnetron een futuristisch apparaat zijn.”), maar dat de klimaatopwarming waarschijnlijk een bepalende rol zal spelen.

Met Ons voedsel, dat de ondertitel Een levenslang verhaal draagt, weet Fresco op briljante wijze aan de hand van anekdotes uit haar eigen leven maatschappelijke en actuele uitdagingen rondom ons voedsel aan te stippen. De onderliggende boodschap is ook sterk: we ervaren voedsel als vanzelfsprekend, maar denken er niet over na. Doen we dat wel, dan gaan we er anders, met meer waardering naar kijken.

Prijs: €23,99 | ISBN: 9789044651201

Dit artikel verscheen eerder op: Evmi

Altijd op de hoogte blijven?